Ví lưu trữ tiền mã hóa & kiến thức cơ bản

Tổng quan

Khi mới tìm hiểu về đầu tư tiền điện tử thì việc chúng ta cần quan tâm đến đầu tiên chính là nơi lưu trữ các đồng tiền coin của mình.

• Ví Bitcoin là gì?
• Ví Crypto là gì?
• Các loại ví trữ coin?
• Lưu trữ trên ví có an toàn hay không?
• Cách lưu trữ coin như thế nào?
• Lựa chọn ví trữ coin nào là phù hợp?
• Những ví trữ coin uy tín cho người mới

và rất nhiều câu hỏi liên quan đến cách lưu trữ các đồng tiền mã hóa. Nếu bạn là người thực sự muốn tham gia đầu tư vào thị trường tiền mã hóa lâu dài thì bạn phải hiểu và nắm được cách lưu trữ coin và giao dịch trên các ví trữ coin này.

Các khái niệm quan trọng

Ví là một khái niệm cơ bản để nói về việc cất giữ, lưu trữ và sử dụng chúng trên Blockchain, chính vì vậy việc hiểu được tường tận cách sử dụng ví lưu trữ tiền mã hóa là ưu tiên hàng đầu.

Và để hiểu bạn cần nắm 3 khái niệm chính sau:

Khóa công khai (số tài khoản)

Địa chỉ ví hay khóa công khai tương tự như một số tài khoản ngân hàng. Khi bạn muốn nhận coin thì chỉ cần cung cấp khóa công khai cho người chuyển hoặc chuyển coin giữa các ví thì chỉ cần cung cấp khóa công khai.

Khóa công khai gồm một dãy số với nhiều ký tự, với mỗi đồng coin sẽ có một khóa công khai được đánh số và ký tự khác nhau dựa theo blockchain của đồng coin đó.

Khóa cá nhân (mật khẩu/ Mã Pin)

Khóa cá nhân giống như một mã PIN, mật khẩu giúp bạn có thể truy cập vào tài khoản hay ví lữu trữ coin của mình.

Điểm đặc biệt của khóa nhân là nó là duy nhất và bạn không thể thay đổi chúng được. Chính vì vậy bạn lưu ý cẩn trận khi quản lý các khóa cá nhân của mình. Khi bạn bị mất khóa cá nhân đồng nghĩa bạn sẽ mất khả năng truy cập vào ví lưu trữ coin của mình.

Blockchain (chuỗi khối)

Blockchain là một hệ thống lữu trữ công khai, là một cơ sỡ dữ liệu lưu trữ tất cả hồ sơ giao dịch hoặc giá trị trên hệ thống.

Người dùng có thể kiểm tra tình trạng giao dịch, xem các giao dịch, số dư của từng ví nào đó, thậm chí tra cứu và theo dõi các giao dịch bất kỳ.

Blockchain sẽ là nơi lưu trữ các đồng coin của bạn. Và để có thể truy cập vào blockchain và xác định số coin của bạn trên blockchain thì bạn cần có khóa cá nhân.

Và bạn muốn giao dịch với ai đó thì bạn phải có “khóa công khai + khóa cá nhân” để có thể tạo một giao dịch.

Ví trữ coin tiền mã hóa là gì?

Ví tiền mã hóa, ví trữ coin, ví blockchain, ví tiền điện tử, ví tiền ảo, ví bitcoin bạn gọi như thế nào cũng được, vì nó không được định nghĩa rõ ràng, đơn thuần đó chỉ là một tên gọi phổ biến để ta cất giữ một cái gì đó và ví là khái niệm hợp lý và dễ hiểu nhất.

Thật ra gọi ví lưu trữ để người dùng, nhà đầu tư có thể dễ mườn tượng ra được đó là một cái gì đó cụ thể. Ở mức tổng quát thì ví là nơi mọi người có thể kiểm soát quyền truy cập, quản lý tiền bạc, quản lý các khóa cá nhân, các địa chỉ ví, theo dõi số dư, thực hiện các giao dịch thông qua một ứng dụng app hay một nền tảng cụ thể nào đó được cung cấp.

Nói dễ hiểu hơn một chút Ví lưu trữ giống như một tài khoản ngân hàng, mà bạn có thể truy cập khi có internet. Điểm khác biệt chính là ví lưu trữ “khóa cá nhân / mật khẩu” dùng để xác định bạn là chủ của coin được lưu trữ trên blockchain.

Dãy khóa cá nhân đó sẽ giúp bạn xác nhận các giao dịch, như chuyển coin, hoặc nhận coin trên hệ thống blockchain của coin đó.

6 loại ví lưu trữ tiền mã hóa phổ biến

Hiện nay có rất nhiều cách để lưu trữ các đồng coin, cũng như có nhiều hình thức hỗ trợ người dùng có thể tự lưu trữ và quản lý các đồng coin như là Bitcoin, Ethereum, Tether,… Altcoin.

Với người mới thì sẽ rối tung rối mù lên chính vì vậy mà chúng ta cần liệt kê và phân loại các ví trữ để dễ dàng hiểu và sử dụng một cách phù hợp nhất.

1. Ví web hỗn hợp / ví APP hỗn hợp

Đây là một dạng khá phổ biến giúp cho những người mới có thể dễ dàng lưu trữ các coin của mình trên nền tảng web thông qua các trình duyệt web, người dùng có thể dễ dàng truy cập vào ví của mình. Chỉ cần có mật khẩu hoặc mã khóa cá nhân.

Ưu điểm

• Dễ sử dụng và thuận tiện trong quá trình sử dụng
• Thuận tiện trong quá trình lưu trữ, và không phải lo lắng về việc tự bảo quản thiết bị lưu trữ, hoặc phần cứng cá nhân
• Bảo mật tương đối tốt, với nhiều nơi cung cấp cho người dùng khóa cá nhân đồng thời đưa ra nhiều giải pháp bảo mật giúp người dùng an toàn khi truy cập vào ví
• Hỗ trợ tùy chọn cho phép người dùng có thể lưu trữ coin của họ trên ví cứng gián tiếp được dịch vụ hỗ trợ
• Các giao dịch sẽ nhanh chóng và được theo dõi khi có sự cố
• Không đòi hỏi người dùng biết quá nhiều về kỹ thuật
• Tạo ví nhanh chóng và không đòi hỏi xác minh danh tính

Nhược điểm

• Có nhiều dịch vụ ví web phải tuân thủ theo một số quy định của pháp luật sở tại có thể bạn sẽ bị đóng băng ví của mình nếu pháp luật can thiệt.
• Có nguy cơ bị tấn công khi người dùng bảo mật kém, hoặc không sử dụng các cơ chế bảo mật cơ bản
• Nếu hệ thống của ví bị tấn công thì có thể bạn không truy cập vào được ví coin của mình
• Nếu bạn bị mất khóa cá nhân hoặc các ký tự backup thì không có cách nào truy cập được vào ví của bạn.
• Phí lưu trữ cao, chuyển coin và nhận coin cao

Các loại ví hỗn hợp phổ biến: Myetherwallet, Metamask, C98, Safepal, Trust Wallet…

2. Ví sàn giao dịch crypto

Đây có lẽ là dạng ví được sử dụng rộng rãi nhất, vì đa phần mọi người tham gia thị trường đều để các coin của mình trên sàn giao dịch crypto để dễ dàng giao dịch và tham gia các chương trình đầu tư, lending, staking, airdrop, IEO, IDO, ILO…

Ưu điểm

• Dễ dàng giao dịch với nhiều đồng coin khác nhau
• Lưu trữ được rất nhiều đồng coin khác nhau
• Người dùng không phải lo lắng về các vấn đề kỹ thuật khi có những update về hệ thống riêng biệt của từng đồng coin
• Hệ thống ví được sàn cung cấp nhiều cơ chế bảo mật an toàn
• Dễ dàng tham gia các dự án đầu tư trên sàn giao dịch
• Chuyển tiền nhanh chóng và dễ dàng giữa các nơi hoặc nội bộ trong sàn
• Tiếp cận ví mọi lúc mọi nơi nếu có nhu cầu
• Mật khẩu, hoặc cách tiếp cận vào ví có thể được hỗ trợ khi người dùng quên hoặc bị tấn công

Nhược điểm

• Sàn giao dịch có thể chặn chức năng rút coin của bạn không cho bạn rút tiền, vì một số lý do nào đó
• Các ví coin sẽ không được cung cấp mã khóa cá nhân hoặc các ký tự liên quan đến ví
• Khi sử dụng ví trên sàn bạn phải đăng ký KYC – xác thực danh tính
• Khi sàn có bảo trì hoặc sự cố thì ảnh hưởng đến ví coin của bạn vì bạn không thể truy cập vào hệ thống sàn để thao tác
• Không hỗ trợ trên một số quốc gia có luật cấm giao dịch tiền mã hóa

Các ví sàn giao dịch hay sử dụng: Ví sàn Binance, Ví sàn Huobi, Ví sàn FTX, Ví sàn MEXC

3. Ví app di động

1 hoặc 2 năm trở lại đây thì người dùng thường có xu hướng cài đặt các ví lưu trữ coin trên điện thoại, vì sự thuận tiện cũng như cách sử dụng dễ dàng.

Ưu điểm

• Dễ dàng sử dụng vì người dùng đã quen sử dụng trên các nền tảng điện thoại thông dụng
• Thuận tiện trong quá trình sử dụng để giao dịch các đồng coin
• Bảo mật khá tốt trên một số nền tảng như IOS
• Cung cấp đầy đủ khóa bảo mật hoặc các ký tự số backup khi có sự cố về phần cứng điện thoại.
• Có 2 loại app chính, một là app hỗ trợ kết nối với ví dịch vụ, hai là app tự tạo ví trên chính điện thoại.

Nhược điểm

• Có thể gặp rủi ro tìm ẩn khi người dùng bảo mật điện thoại không tốt
• Rủi ro liên quan đến các ứng dụng mới được cài đặt trên hệ điều hành
• Bảo mật vẫn còn kém với một số hệ điều hành dòng android
• Quá trình bảo quản, sử dụng phụ thuộc nhiều vào người dùng

Các Ví app trên điện thoại: Trust Wallet, Bread, ImToken, C98, 

4. Ví phần mềm / ví nóng

Ví phần mềm cũng khá giống với ví app trên điện thoại, chỉ là phương tiện tạo ví trên máy tính hoặc một phần cứng hỗ trợ hệ điều hành ví như windows, Mac OS, hoặc Linux…

Với các ví phần mềm / ví nóng lưu trữ chủ yếu dành cho những bạn có kiến thức công nghệ cao liên quan đến kỹ thuật.

Loại ví này người dùng sẽ lưu trữ các coin của mình trên chính máy tính cá nhân hoặc máy tính bàn, server cũng là một lựa chọn. Tuy nhiên thì với sự phát triển mạng của các dịch vụ cung cấp ví coin online và ví lưu trữ trên điện thoại thì gần như ví nóng không còn là lựa chọn ưu tiên cho người dùng mới.

Ưu điểm

• Phù hợp với các bạn hiểu biết về công nghệ
• Có những cơ chế đặc thù hỗ trợ người dùng phần mềm thao tác trên phần mềm

Nhược điểm

• Đối tượng sử dụng không đại trà
• Khó khăn về hướng dẫn sử dụng cũng như cài đặt trên hệ điều hành
• Rủi ro về bảo mật khi người dùng không hiểu biết
• Bất tiện khi giao dịch
• Các công ty cung cấp phần cũng có những cơ chế riêng có thể truy cập vào ví của bạn, kéo theo nguy cơ bảo mật

Các loại Ví nóng phần mềm: Exodus, Electrum

5. Ví phần cứng / ví cứng

Ví cứng thường có hình dạng giống như một chiếc USB hoặc giống một thẻ ATM điện tử, trong ví cứng sẽ chưa mã khóa cá nhân được các nhà phát triển cung cấp cho bạn.

Với những viếc ví cứng này nó sẽ giúp nhà đầu tư có thể trữ số lượng coin lớn mà vẫn đảm bảo an toàn khi giao dịch.

Ưu điểm

• Bảo mật tuyệt đối
• Có hỗ trợ mã khôi phục ví với các mã backup, giúp người lưu trữ dễ dàng lấy lại mã khóa ví nếu sơ ý làm mất ví hoặc bị hư ví
• Đảm bảo sử dụng và trữ coin trong thời gian dài một cách an toàn
• Khán nhiểm với các loại virus thông thường, dù bạn có đang kết nối với máy tính để thực hiện giao dịch

Nhược điểm

• Chi phí một ví cứng khá cao
• Số lượng coin hỗ trợ không nhiều chủ yếu những coin lớn
• Người dùng phải có hiểu biết về công nghệ để có thể tự nâng cấp khi có bản hệ điều hành mới.
• Thuận tiện trong bảo quản và lưu trữ tuy nhiên lại khá phức tạp trong quá trình thao tác các giao dịch di chuyển coin
• Khi muốn giao dịch phải thông qua một thiết bị khác như máy tính, điện thoại, máy tính bảng
• Phải tự cập nhật phần mềm quản lý nếu có phiên bản nâng cấp

Bạn nên mua các thiết bị trên thông qua một nhà cung cấp thứ 3 tại Việt Nam, hoặc tham khảo các hình thức lưu trữ khác.

Các loại Ví cứng: Ledger, Trezor, coolwallet, Safepal S1 (Shop bán ví lạnh uy tín)

6. Ví giấy

Ví giấy vẫn có nhưng nó thật sự không được sử dụng rộng rãi cũng như cách sử dụng và hoạt động của nó không được hợp lý lắm, chính vì vậy mà admin sẽ không đề cập sâu trong bài viết này.

Cách chọn ví trữ coin phù hợp

Với người mới thì việc chọn cho mình một ví phù hợp là hơi khó, vì cứ chọn tới chọn lui cuối cùng không biết nên chọn loại nào là phù hợp nhất.

Nếu còn bối rồi thì bạn có thể chọn theo cách admin kiến nghị:

• Ví sàn giao dịch: dành cho các bạn thường xuyên giao dịch trading, ký quỹ, hợp đồng tương lai, đầu tư các dự án, và không quá quan trọng về danh tính. (Phù hợp cho cá nhân có vốn vừa và nhỏ)
• Ví web hỗn hợp: Phù hợp cho các bạn không thích giao dịch, chỉ thích tích trữ hold coin, nhưng phải dễ dàng giao dịch chuyển coin. (Phù hợp cho cá nhân có vốn vừa và nhỏ)
• Ví App điện thoại: dành cho các bạn thích giao dịch trên các sàn giao dịch phi tập trung, có thể tích trữ, có thể giao dịch nhanh chóng, cũng như dễ dàng kiểm tra các số dư và sử dụng cho các nhu cầu mua bán, hoặc thanh toán ở những nơi chấp nhận thanh toán bằng tiền ảo. (Phù hợp cho cá nhân thường xuyên giao dịch, trao đổi)
• Ví cứng: Dành cho các doanh nghiệp có liên quan đến thị trường, các xưởng đào coin, các nhà đầu tư crypto lớn, các quỹ đầu tư, các sàn giao dịch crypto dùng để lưu trữ coin và đảm bảo số lượng coin lớn được an toàn. (Phù hợp với tổ chức)

Các lưu ý khi giao dịch từ ví tiền mã hóa

Giao thức hỗ trợ

Khi bạn thực hiện giao dịch chuyển coin từ nơi này sang nơi khác thì bạn phải lưu ý về giao thức các ví hỗ trợ, có cùng giao thức hoạt động hay không, có cùng nền tảng blockchain hay không. Bạn phải kiểm tra là 2 ví khác nhau có thể chuyển coin cho nhau được hay không.

Có một số coin bạn phải nhập thêm một số yêu cầu như “Memo, tag, Payment ID…” nên khi chuyển coin bạn cần hỏi rõ trước khi thực hiện, hoặc chuyển coin với số lượng thấp để kiểm tra việc chuyển coin giữa 2 ví có ổn định hay không.

Khi thực hiện các giao dịch

Với những ví hỗ trợ cung cấp mật khẩu ví, khóa cá nhân, bộ từ khóa khôi phục ví lưu trữ tất cả đều chỉ cung cấp duy nhất một lần, chính vì vậy khi mới khởi tạo ví hoặc sử dụng thì bạn phải lưu lại các thông tin trên ra giấy hoặc một nơi an toàn để phòng trường hợp bạn bị mất ví, mất khóa cá nhân hoặc lỗi liên quan đến ví.

Khi sử dụng một ví lưu trữ coin nào đó thì bạn phải thường xuyên cập nhật tình hình về dịch vụ cũng như về các phiên bản lưu trữ ví để đảm bảo tính bảo mật cũng như sự tương thích của ví bạn với hệ thống blockchain của coin bạn lưu trữ.

Mỗi một coin có một hệ thống Blockchain riêng biệt, chính vì vậy khi chuyển coin bạn phải cẩn thận, không được chuyển coin khác blockchain.

Khi thực hiện các giao dịch bạn nên kiểm tra cẩn thận khóa công khai (địa chỉ nhận coin) có đúng hay không, vì có nhiều virus hoặc các hacker có thể thay đổi địa chỉ nhận coin.

FAQ phổ biến về ví trữ coin

Tổng kết

Với người mới thì việc tìm hiểu kiến thức tiền điện tử nói chung và ví lưu trữ tiền mã hóa nói riêng thì thật sự nó thật sự khó vì lượng kiến thức mới quá lớn, làm cho nhiều người phải chùn bước. Chính vì vậy mà admin luôn tìm cách làm sao để giải thích và chia sẽ các kiến thức này một cách dễ hiểu nhất.

Trong quá trình tham khảo thì nếu có vấn đề hoặc thắc mắc gì có thể để lại bình luận để được giải đáp thêm.